Η ιστορία της ζάχαρης δεν είναι μόνο οικονομική, ούτε απλώς διατροφική. Είναι μια ιστορία πίστης, ύλης και ειρωνείας. Και στο κέντρο της, ο άνθρωπος — πάντα ανάμεσα σε δύο άξονες, πάντα πάνω σ’ έναν σταυρό.
1. Ο πρώτος σταυρός: η αγνότητα που γλύκανε την ύλη
Στα μέσα του 19ου αιώνα, οι Μορμόνοι, πιστοί στη διδασκαλία της “καθαρής ζωής”, απέρριψαν το αλκοόλ, τον καπνό, τον καφέ.
Ήθελαν να δημιουργήσουν μια κοινωνία χωρίς πάθη, όπου το σώμα θα υπηρετούσε το πνεύμα.
Έτσι επένδυσαν στη ζάχαρη· την είδαν ως “αγνή απόλαυση”, λευκή, καθαρή, χωρίς μέθη.
Η λευκή ζάχαρη έγινε το λευκό σύμβολο μιας νέας ευλάβειας:
ευχαρίστηση χωρίς αμαρτία, ευημερία χωρίς ενοχή.
Μόνο που κάτω από τη γλυκύτητα κρυβόταν το ίδιο πάθος — απλώς μεταμφιεσμένο.
Ο άνθρωπος δεν εγκατέλειψε την ανάγκη για διέγερση· απλώς την μετέθεσε.
Αντί για κρασί, αναψυκτικό. Αντί για μέθη, υπεργλυκαιμία.
Κι έτσι, ο πρώτος σταυρός —της πίστης— μετατράπηκε σιωπηλά στον σταυρό της σάρκας.
2. Ο δεύτερος σταυρός: ο σταυρός της Ιατρικής
Η ίδια ζάχαρη που έθρεψε τον πολιτισμό, έφερε και νέες αρρώστιες:
παχυσαρκία, διαβήτη, φλεγμονή, εξάντληση.
Και τότε, ο άνθρωπος στράφηκε ξανά στον σταυρό —
όχι πια της Εκκλησίας, αλλά της Ιατρικής:
ο ερυθρός σταυρός του νοσοκομείου,
ο πράσινος σταυρός του φαρμακείου.
Η κοινωνία που αναζήτησε “αγνότητα” μέσα από τη ζάχαρη,
βρέθηκε να εξαρτάται από μια άλλη “αγνότητα” — τα φάρμακα.
Ένας σταυρός αντικατέστησε τον άλλον.
Η σωτηρία έγινε ξανά προϊόν.
3. Ο τρίτος σταυρός: η λήθη της ισορροπίας
Σε κάθε εποχή, ο σταυρός συμβολίζει τη συνάντηση δύο κόσμων:
του οριζόντιου (ύλη, επιθυμία) και του κάθετου (πνεύμα, νόημα).
Όταν ο άνθρωπος τραβά υπερβολικά προς τον έναν άξονα,
ο σταυρός επανεμφανίζεται — ως πόνος, ως κρίση, ως “μάθημα”.
Η ζάχαρη δεν είναι απλώς τροφή· είναι σύμβολο της εποχής μας:
ένα πνευματικό κενό που γλυκαίνεται χημικά.
Μια απόλαυση χωρίς σκοπό, μια ενέργεια χωρίς νόημα.
Ο σταυρός της υπερβολής μας.
4. Ο σταυρός της Μεσότητας – ο Αριστοτέλης
Κι εδώ, στο τέλος, εμφανίζεται ο Αριστοτέλης,
με τον δικό του σταυρό – τη Μεσότητα.
Δύο άξονες που τέμνονται στο κέντρο:
ανάμεσα στην έλλειψη και στην υπερβολή,
ανάμεσα στο σώμα και στο πνεύμα,
ανάμεσα στη νηστεία και στη λαιμαργία.
Η Μεσότητα δεν είναι μέτρο αριθμητικό, είναι αρμονία ψυχής.
Είναι η εσωτερική ισορροπία που κάνει τον άνθρωπο “κατ’ αρετήν”.
Κι εκεί, στο σημείο τομής των δύο γραμμών,
ο άνθρωπος ξαναβρίσκει τον σταυρό του —
όχι πια ως πόνο, αλλά ως κέντρο ισορροπίας.
Επίλογος
Ίσως, τελικά, δεν υπάρχουν “κακοί” σταυροί.
Υπάρχει μόνο ο τρόπος που τους κουβαλάμε.
Η ζάχαρη, η πίστη, η ιατρική — όλα είναι όψεις της ίδιας ανθρώπινης ανάγκης:
να βρούμε νόημα, να γλυκάνουμε τον χρόνο, να σταθούμε όρθιοι ανάμεσα σε δύο κόσμους.
Κι εκεί, στο σημείο όπου τέμνονται ο ουρανός και η ύλη,
ο σταυρός δεν είναι πια σύμβολο θυσίας —
είναι σύμβολο επίγνωσης.
ΣΧΕΤΙΚΑ
Εγγραφείτε στο ενημερωτικό μας δελτίο!